Zapewne każdy z Was słyszał o wskaźniku masy ciała – BMI. Jest najczęściej wykorzystywanym narzędziem do oceny masy ciała. Pozwala stwierdzić czy u danej osoby występuje niedowaga, prawidłowa masa ciała, nadwaga lub otyłość. Czy jest to idealna metoda? Niestety nie. Nie bierze pod uwagę zawartości tkanki tłuszczowej oraz mięśniowej w organizmie. Dwie osoby o takim samym BMI mogą znacznie się różnić. Osoba z otyłością brzuszną oraz kulturysta mogą zostać wrzuceni do tego samego worka. Pacjent z prawidłową masą ciała może mieć zwiększoną zawartość tkanki tłuszczowej. Z tego powodu warto wykonywać analizę składu ciała.
Najczęściej stosowaną metodą analizy składu ciała jest pomiar przy użyciu impedancji bioelektrycznej (BIA). Jest to pomiar bezinwazyjny i bardzo szybki. Tkanki organizmu charakteryzują się różną opornością na zmienny prąd elektryczny, co pozwala na ocenę m.in. zawartości tkanki tłuszczowej, tkanki mięśniowej, zawartości wody w organizmie (wody wewnątrz- i zewnątrzkomórkowej). BIA pozwala również na ocenę zdrowia tkanek i komórek. Parametrem oceniającym integralność i funkcję błon komórkowych jest kąt fazowy. W wielu badaniach zaobserwowano, że wartość kąta fazowego jest związana z występowaniem niedożywienia.
Najdokładniejsze pomiary można uzyskać stosując urządzenia wieloczęstotliwościowe. Niższe częstotliwości służą do pomiaru impedancji na zewnątrz komórek, zaś wyższe są w stanie wnikać do wnętrza komórek. Analizatory segmentowe pozwalają na poznanie zawartości tkanki tłuszczowej i mięśniowej w kończynach oraz w tułowiu. Dzięki temu możliwa jest ocena zawartości wisceralnej tkanki tłuszczowej, która zwiększa ryzyko rozwoju chorób metabolicznych.
Analiza składu ciała pozwala na wykrywanie zjawiska otyłości sarkopenicznej. W przebiegu rozwoju niedożywienia związanego z chorobą nowotworową, chorobą nerek, starzeniem się organizmu dochodzi do utraty tkanki mięśniowej. To zjawisko często jest maskowane przez nadmiar tkanki tłuszczowej. Bardzo ważna jest wczesna diagnostyka i leczenie sarkopenii.
Piśmiennictwo
Khalil S., Mohktar M., Ibrahim F. The theory and fundamentals of bioimpedance analysis in clinical status monitoring and diagnosis of diseases. Sensors (Basel). 2014; 14(6): 10895-928.
Aleixo G., Shachar S., Nyrop K., Muss H., Battaglini C., Williams G. Bioelectrical Impedance Analysis for the Assessment of Sarcopenia in Patients with Cancer: A Systematic Review. Oncologist. 2020; 25(2): 170-182.
Batsis J., Villareal D. Sarcopenic obesity in older adults: aetiology, epidemiology and treatment strategies. Nat Rev Endocrinol. 2018;14(9): 513-537.
